Skup złomu a ekologia
Obecnie znaczna część produkcji metali na świecie związana jest z ich recyklingiem – blisko 30% miedzi i aluminium pochodzi z odzysku, a nawet 40% dotyczy złomu stalowego. W przypadku ołowiu, rutenu oraz niobu ponad 50% metalu powstaje na drodze recyklingu.
Również w Polsce dzięki recyklingowi uzyskuje się w przybliżeniu 500 tys. ton metali kolorowych: 225 tys. ton aluminium, 125 tys. ton miedzi, 110 tys. ton ołowiu oraz 35 tys. ton cynku. Warto jednak wiedzieć, że odzysk surowców wtórnych do ponownego wykorzystania jest opłacalny nie tylko ze względów ekonomicznych związanych z redukcją kosztów produkcji oraz ograniczeniem cen materiałów. Recykling metali odgrywa również istotną rolę ze względów ekologicznych.
Czemu warto oddawać metale na złom?
Poprzez wzrost zagospodarowania złomu metalowego zmniejsza się ich negatywny wpływ na środowisko naturalne. Do głównych zalet recyklingu metali należą:
- Racjonalizacja gospodarowania nieodnawialnymi lub trudno odnawialnymi źródłami surowców naturalnych.
Skup złomu i metali kolorowych zmniejsza ogólny popyt na wydobycie metali, co przyczynia się do ochrony zasobów naturalnych i mniejszego zaangażowania przemysłu wydobywczego w zmiany krajobrazowe wynikające z konieczności uzyskania świeżego surowca. Uzyskanie 1 kg platyny wymaga wydobycia ok. 150 ton rudy z głębokości 1000 metrów. Podczas procesu wydobycia platyny powstaje 400 ton zbędnych odpadów oraz żużlu, co jest nie tylko bardzo energochłonne, ale przede wszystkim zadaje środowisku naturalnemu ogromne szkody.
- Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery.
Przetwarzanie metali odzyskanych ze złomu jest ważne również z punktu widzenia emisji dwutlenku węgla oraz innych związków toksycznych takich jak pyły, tlenki siarki oraz tlenki azotu. Produkcja aluminium generuje ok. 15 ton CO2 w przeliczeniu na 1 tonę uzyskiwanego metalu. Tymczasem recykling 1 tony aluminium to zmniejszenie emisji CO2 do 2 ton, a emisji SO2 – z 70 kg do zaledwie 8 kg. Sprawia to, że w przypadku odzysku aluminium ilość zanieczyszczeń może zostać zredukowana o blisko 88%.
- Zmniejszenie nakładów energii.
Ogromną zaletą recyklingu metali jest fakt, że do ich obróbki zużywa się zauważalnie mniej energii – a przez to również paliw kopalnych – niż ma to miejsce w sytuacji, gdy przetapiane są świeże rudy. W przypadku stali jest to oszczędność na poziomie 74%, dla miedzi 85%, a dla aluminium aż 95%.
- Eliminacja zagrożeń wynikających z ich niewłaściwego składowania.
Zagospodarowywanie złomu w specjalnie przeznaczonych do tego placówkach pozwala na usunięcie szczególnie toksycznych metali kolorowych ze środowiska, gdzie mogłoby stanowić znaczne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi oraz zwierząt. Antymon wywołuje bowiem problemy skórne, kumulujący się w organizmie kadm wpływa na uszkodzenie nerek i kości, a ołów oddziałuje na układ nerwowy (szczególnie u dzieci). Wysoka toksyczność rtęci, jak również jej zdolność do bioakumulacji, wpływają natomiast na uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego oraz nerek.